SIVASTOPOL AĞUSTOS 1855, Tolstoy

SIVASTOPOL AĞUSTOS 1855
Tolstoy

Tolstoy'un yazdığı, Sivastopol hikayelerinin üçüncü kitabı bu. Bunu bilmediğimden maalesef sonuncudan başlamış oldum.

1855 Ağustos ayında, yaralandığı için hastaneye kaldırılan, büyük kardeş Kozeltsov, aslında tam olarak iyileşmemiş olduğu halde, birliğine gitmek üzere yol çıkar. Yolda sora sora, gitmektedir. Bir yandanda aklında, küçük kardeşi Volodya vardır. Acaba onunla karşılaşabilecek miyim?, diye kendine sorar. Sivastopol'a varmadan bir önceki durakta, küçük kardeşi Volodya ile karşılaşır ve birlikte yola koyulurlar.

Bu kitapta, savaş ve insanlar üstündeki etkisi irdeleniyor. Kiminin korktuğunu ve hayatta kalmanın ne hoş olacağını; kiminin korktuğu halde geri gitmenin vereceği ağır yükün; kimimin de deliliğin etkisiyle şarapnel parçalarının altında gezintiye çıktığını, anlatmaktadır, yazar Tolstoy. Elbette her savaşta olduğu gibi, acılarla bitiyor kitap. Geri çekilmenin verdiği acı ve ağır ruh hali, kitabın son bölümünde insanın içine işlercesine anlatılıyor.

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

UTOPIA, Thomas More

UTOPIA
Thomas More

Zaman zaman benim de çok düşündüğüm bir ülkeyi anlatıyor, Thomas More bu kitapta. Thomas More'un ütopyası olan bu anlatı, ÜTOPYA kelimesini -veya kavramı diyelim- söz dağarcığımıza eklemiştir. 1516 yılında basılmış bu eser belki bugün için çok ilgi çekici olmasa da, o dönemler için oldukça ilgi çekici olduğu açık. Günümüz toplumları böylesi değişimleri mümkün ve olması gerektiğini kolaylıkla kabul edeceklerdir, ancak 1516 dünyasında ise, kolay kolay kabul göreceğini sanmıyorum; ancak fakir halk açısından ne müthiş olurdu ama...

Thomas More, anlatığı Utopia ülkesinde; paranın hiç kullanılmadığı, elmas gibi değerli taşların ancak çocukların oyuncakları olduğunu ve herkesin mutlaka çalıştığını -ki bu çalışma günde altı saatten fazla olmadığını, dile getirmiştir. Teorik olarak herkesin mesut olduğu bir ülke tasviri yapılmıştır. Ancak yazar, ince dokundurmalarla, mevcut yönetimimlerin ve ülkelerin böylesi bir ülkedeki gibi olamayacağınında altını çiziyor. Bir bakıma paranın ortadan kaldırılmasıyla, hırs ve kötülük gibi şeylerin de önüne geçiliyor, bu ülkede. Hiç kimse rüşvet almıyor -ki para veya mal gibi şeylerin hiç değeri yok. Herkes bedavadan yiyip, içiyor ve giyiniyor. Bu ülkedeki herkesin sorumlulukları var. Herkes günde en az altı saat çalışmak zorunda. Dileyen fazla çalışabiliyor -ki böyle kişilere de büyük saygı gösteriliyor. Ülkede, kölelik de var, anlatılanlara göre adları köle olsalarda, diğer ülkelerdeki özgür insanlara göre çok daha medeni yaşamaktadırlar. Öyle ki, başka ülkelerden, Utopia'ya köle olmaya gelen bile var.

Kısa bir öykü, bir çırpıda okunacak türden. Okumanızı salık veririm.

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

CEZA SÖMÜRGESİ, Franz Kafka

CEZA SÖMÜRGESİ
Franz Kafka

Bir gün gözünüzü açıyorsunuz ama hiç birşey göremiyorsunuz, her yer karanlık; bir kaç adım atıyor ama sürekli duvarlara çarpıyor ancak sonunda bir labirentin içinde olduğunuzu anlıyorsunuz; soruyorsunuz kendinize: neden buradayım; neden karanlık; ne işim var burada; ve bu labirent niye?.. Ve gün geliyor artık soru sormuyorsunuz; sadece, karanlıkta o labirentin içinde yaşıyorsunuz...

Kafka'nın ilk okuduğum ve bu sitede de hakında yazdığım Dönüşüm adlı romanını çok klişe şekilde yorumladığımı anladım, Kafka hakkında biraz bilgi sahibi olduktan sonra. Yukarıdaki ilk paragrafta kendimce tabir ettiğim, Kafkaesk tarzını benimseden, Kafka okumanın ve yazılanları anlamanın zor olacağını bilmiyordum. Kafka, yaptığım araştırmada da söylendiği gibi, katmanlar halinde yorumlanabilecek eserler üretmiştir. Değişken şeylerden bahsetmiyorum; her katmanda ayrı şeyler ama hemen tümü aynı karanlık dehlize varan şeyler bunlar. Bir noktadan sonra soru sormaktan vazgeçip, demek bu böyleymiş, diye bir hükme vardırıyor bizi, Kafka. Bilemiyorum belki hala bocalıyorum bu konuda, ve hala tam olarak (sanıyorum hiç kimse 'tam olarak anladım' diyemez) anlamış değilim. 

ŞEKER PORTAKALI, Josè Mauro de Vasconcelos

ŞEKER PORTAKALI
Josè Mauro de Vasconcelos

Çocukken evdekiler, sürekli, "dersini çalış...", okulda da öğretmenler, her fırsatta, "her insan kitap okumalı..." diye, öğüt verip durumalarına rağmen; ne evdekiler bir kez gelip de "bu çocuk ne dersi çalışıyor, takıldığı bir yer var mı?" dediklerini -ki bir de utanmazlar misafirlerin içinde "sen kaça gidiyordun?" diye de sorarlar-, ne de okulda -hiç hatırlamam- ödev için bir kitap adı tavsiyesi veya "al bu kitabı sana hediye ediyorum" dediklerini bilmem ama sürekli olarak "sen adam olmazsın" dediklerinde, adam olamayışımın nedenini -ki asla onlar olamaz!- benim sadece lanetlenmiş bir çocuk olarak doğmuş olmam olduğunu bilirim, tıpkı Zezè gibi...

Yaş gelmiş kırk üç'e, bu kitabı okuduğuma mı sevineyim yoksa bu yaşımda ilk defa bu kitabın adını duyduğuma mı utanayım? Kitabı okuduğuma mutluyum, biraz geç bir yaşta okuduğum için üzgünüm ancak kitabın adını ömrümde ilk defa duymama sebep olan bir haberin içeriğinden dolayı da utanç içerisindeyim, ki bu utanca sebep olan haber, bu ülkede vuku buldu...

KIRMIZI ve SİYAH, STENDHAL

KIRMIZI ve SİYAH
STENDHAL

Gerçek adı Marie Henri Beyle olan ve bir çok takma ad kullanmasına rağmen, dünyada Stendhal olarak bilinen yazarın, "Kızıl ve Kara" olarak da adlandırılan "Kırmızı ve Siyah" adlı bu romanı, sizleri, yedi yüz yirmi üç sayfa boyunca bir maceraya, bir adanmışlığa, ikiyüzlülüğün zaferine ve sonuçlarına, aşka ve tüm gerçekliğiyle 1830'ların Fransa'sına götürerek, Julien Sorel adında yükselme hırsıyla yanıp tutuşan bir gencin başından geçen olayları, harika kurgusuyla anlatarak, sizleri de tüm olayların merkezinde gibi hissettirecektir.

Gençlik bambaşka birşey, hayat sanki bir anda akıp geçecek gibi hızla akıp gidiyor onlar için. Gençliğin evrelerinde, alınan kararların çocuksuluğu, pişmanlığı olsa da gün gelip çatıyor, en masum olanın en doğru olan olduğu anlaşılıyor. Julien Sorel'in yükselme hırsı ve yaşadığı aşklar, aptallıkları ve tüm bunlara karşın başarıları sizleri etkileyecek, kimbilir sizler için bir öğretici bile olabilecektir. Mutlaka okumanız gereken dünya klasiklerinden biri, bu.

İSYAN

Ben bu kitabı ilk olarak KUM SAATİ yayınevi gibi dandik bir yayınevinin bastığı -ki tıpkı Faust'ta düştüğüm hata gibi- kitabı aldım. Kırmızı ve Siyah'ın Kum Saati basımı ile kesin olarak kanaatim şudur: ASLA KUM SAATİ YAYIN EVİ'nin BASTIĞI BİR KİTAP ALMAYIN! Ben ilk on sayfasını zorlukla okumaya çalıştım. Sonra kitabı geri iade edip, aynı kitabın BORDO-SİYAH yayınevi basımını aldım. Bordo-Siyah her zamanki gibi harika ve profesyonel bir iş çıkartmış. İki yayın evinin arasındaki -ki burada basımdan ziyade tercümeyi esas alıyorum- farkları kitapçıda karşılaştırdım; akla hayal gelmeyecek çeviri yapılmış Kum Saati basımında. Sanki Google ile çevrilmiş kitap. Çok ayıp bence. Bu kitap severlere hakarettir. Kum Saati yayınevine, bir Veysel Atayman şart gözüküyor...