Aziz Nesin

Aziz NESİN
D. 20.12.1915, Ö. 06.07.1995

Asıl adı, Mehmet Nusret Nesin'dir. 20 Aralık 1915 Tarihinde Heybeliada'da doğdu. 6 Temmuz 1995 Tarihinde, Alaçatı/Çeşme/İzmir'de vefat etti. Mizah, kısa öykü, tiyatro ve şiir dallarında pek çok yapıtı bulunan Türk mizah yazarı. UNESCO'nun Index Translationum bilgisine göre Aziz Nesin, Türkçe'den yabancı dillere eserleri en çok çevrilen 4. yazar durumundadır.

20 Aralık 1915’te İstanbul’da doğdu. İki yıl Darüşşafaka Lisesi'nde öğrenim gördü. Kuleli Askeri Lisesi'ni bitirdi. Kara Harp Okulu ve Askeri Fen Okulu'ndan mezun oldu. Üsteğmen rütbesindeyken "görev ve yetkisini kötüye kullanmak" suçlamasıyla yargılanıp ordudan uzaklaştırıldı.

Bir süre bakkallık yaptı. Ardından gazeteciliğe başladı. Yedigün, Karagöz ve Tan Gazetesi'nde çalıştı. Cumhuriyet adlı bir magazin dergisi yayınladı. Sabahattin Ali ile birlikte, Marko Paşa, Malum Paşa, Merhum Paşa, Alibaba mizah dergilerini çıkardı. 1951'de bir kitapçı dükkanı, ardından bir fotoğraf stüdyosu açtı. 1954'ten itibaren Akbaba mizah dergisinde takma isimlerle mizah öyküleri yazdı. Yazın yaşamı boyunda 100'ün üzerinde takma isim kullandı. Kemal Tahir'le birlikte Düşün Yayınevi’ni kurdu.Yeni Gazete, Akşam ve Tanin'de köşe yazıları yazdı. Yazarlığı, Öncü, Yeni Tanin ve "Ustura" isimli bir mizah eki de hazırladığı Günaydın gazetesinde sürdürdü. 1962'de Zübük isimli mizah dergisini çıkardı. 1963'te yayınevinin yanmasının ardından sadece yazmaya başladı. 1972'de Çatalca'da kimsesiz çocukların eğitimini gerçekleştirmeyi amaçlayan Nesin Vakfı'nı kurdu.

Kitaplarının tüm gelirini bu vakfa bağışladı. 1976-1980 arasında her dalda edebiyat ödülleri veren Nesin Vakfı Edebiyat Yıllığı'nı çıkardı. 1979'da seçildiği Türkiye Yazarlar Sendikası Başkanlığı görevini yıllarca sürdürdü. Sadece Türk edebiyatının değil dünya mizah edebiyatının da sayılı isimleri arasında yer alan Aziz Nesin, düşünceleri ve yazıları nedeniyle siyasi iktidarlardan sürekli baskı gördü, tutuklandı, yargılandı, sürgün edildi, cezaevlerinde kaldı. 6 Temmuz 1995 tarihinde yaşamını yitirdi. Öykülerinde Türk toplumunu ayrıntılarıyla yansıtır. Anlatımında halk edebiyatının ana öğelerinden yararlanır. Yer yer masal temasıyla ve mizah aracılığıyla günlük olayları, toplumsal aksaklıkları eleştirir. Türk edebiyatında çağdaş mizah yazarlığı tekniklerini geliştiren, genç mizah yazarlarının doğmasına yolaçan yazardır.

Eserleri Karacan Yayınları 1982'de Aziz Nesin'in tüm kitaplarını önce fasiküller halinde yayımladı. Daha sonra bu fasiküller büyük boy 10 cilt halinde bir araya getirildi.

Öyküleri (Hikayeleri)

• Parti Kurmak ve Parti Vurmak (1946)
• Geriye Kalan (1953)
• İt Kuyruğu (1955)
• Yedek Parça (1955)
• Fil Hamdi (1956)
• Damda Deli Var (1956)
• Koltuk (1957)
• Kazan Töreni (1957)
• Deliler Boşandı (1957)
• Mahallenin Kısmeti (1957)
• Ölmüş Eşek (1957)
• Hangi Parti Kazanacak? (1957)
• Toros Canavarı (1957)
• Memleketin Birinde (1958)
• Havadan Sudan (1958)
• Bay Düdük (1958)
• Nazik Alet (1958)
• Gıdıgıdı (1958)
• Aferin (1959)
• Kördöğüşü (1959)
• Mahmut ile Nigar (1959)
• Hoptirinam (1960)
• Gözüne Gözlük (1960)
• Ah Biz Eşekler (1960)
• Yüz Liraya Bir Deli (1961)
• Bir Koltuk Nasıl Devrilir (1961)
• Biz Adam Olmayız (1962)
• Yeşil Renkli Namus Gazı (1964)
• Sosyalizm Geliyor Savulun (1965)
• İhtilali Nasıl Yaptık (1965)
• Rıfat Bey Neden Kaşınıyor (1965)
• Vatan Sağolsun (1968)
• İnsanlar Uyanıyor (1972)
• Hayvan Deyip De Geçme (1973)
• Seyyahatname (Duyduk Duymadık Demeyin) (1976)
• Büyük Grev (1978)
• Benim Delilerim (1979)
• 70 Yaşım Merhaba (1984)
• Kalpazanlık Bile Yapılamıyor (1984)
• Maçinli Kız için Ev (1987)
• Nah Kalkınırız (1988)
• Rüyalarım Ziyan Olmasın (1990)
• Aşkım Dinimdir (1991)
• Gözünüz Aydın Efendim (1997)
• Herkesin İşi Gücü Var (2005)
• Bende Çocuktum (1979)
• Zübüklüğün Sonu Yok

Romanları

• Kadın Olan Erkek (1955)
• Gol Kralı (1957)
• Erkek Sabahat (1957)
• Saçkıran (1959)
• Zübük (1961)
• Şimdiki Çocuklar Harika (1967)
• Tatlı Betüş (1974)
• Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz (1977)
• Surnâme (1976)
• Tek Yol (1978)
• Bay Düdük (1958)

Anıları

• Bir Sürgünün Hatıraları (1968)
• Böyle Gelmiş Böyle Gitmez (1. bölüm 1966, 2. bölüm 1976)
• Poliste (1967)
• Salkım Salkım Asılacak Adamlar (1987)
• Rüyalarım Ziyan Olmasın (1990)

Masalları

• Memleketin Birinde (1953)
• Hoptirinam (1960)
• Uyusana Tosunum (1971)
• Aziz Dededen Masallar
• La Fontaine'nin Yazamadığı Masal

Taşlamaları

• Azizname (1948)

Fıkra kitapları

• Nutuk Makinası (1958)
• Az Gittik Uz Gittik (1959)
• Merhaba (kitap) (1971)
• Suçlanan ve Aklanan Yazılar (1982)
• Ah Biz Ödlek Aydınlar (1985)
• Korkudan Korkmak (1988)

Gezi notları

• Duyduk Duymadık Demeyin (1976)
• Dünya Kazan Ben Kepçe (1977)

Oyunları

• Biraz Gelir misiniz (1950)
• Bir Şey Yap Met (1959)
• Toros Canavarı (1963)
• Düdükçülerle Fırçacıların Savaşı (1968)
• Çiçu (1970)
• Tut Elimden Rovni (1970)
• Hadi Öldürsene Canikom (1970)
• Pırtlatan Bal (1976)
• Beş Kısa Oyun (1979)
• Bütün Oyunları (Adam Yayınları) (1981)
• Maçinli Kızın Evi(1959)
• Başarımı Karılarıma Borçluyum (1992)
• Bütün Oyunları 2

Şiir Kitapları

• Sevgiye On Ölüme Beş kala
• Sondan Başa (1984)
• Bağışla (1986)
• Kendini Yakalamak (1988)
• Hoşçakalın (1990)
• Sivas Acısı (1995)
• En Uzun Maraton
• Kimin Var ki

Konuşmaları

• İnsanlar Konuşa Konuşa (1988)
• Çuvala Doldurulmuş Kediler (1995)

Külliyat

• Aziz Nesin'in Tüm Kitapları (10 Cilt), Karacan Yayınları, 1982.

Aldığı ödüller

• 1956 - Altın Palmiye, İtalya (Kazan Töreni adlı öyküsüyle)
• 1957 - Altın Palmiye, İtalya (Fil Hamdi adlı öyküsüyle)
• 1966 - Altın Kirpi, Bulgaristan (Vatani Vazife adlı öyküsüyle)
• 1968 - Milliyet Gazetesi 6. Karacan Armağanı Birincilik Ödülü (Üç Karagöz adlı oyunuyla)
• 1969 - Krokodil Ödülü, Sovyetler Birliği (İnsanlar Uyanıyor adlı öyküsüyle)
• 1970 - Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü (Çiçu adlı oyunuyla)
• 1975 - Lotus Asya-Afrika Yazarlar Birliği Ödülü
• 1977 - Bulgaristan Uluslararası Gülmece Kitapları Yarışması Hitar Petar Ödülü
• 1978 - Madaralı Roman Ödülü (Yaşar Ne Yaşar Ne Yaşamaz adlı romanıyla)
• 1985 - TÜYAP Halkın Seçtiği Yılın Yazarı 

Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Aziz_Nesin