ROBINSON CRUSOE, Daniel Defoe

ROBINSON CRUSOE
Daniel Defoe

En büyük maceraperest; en büyük talihsiz; büyük mucizelerin şahidi; çiftçi; marangoz; kaptan; vali; efendi; baba sözü dinlemeyen, büyük adam: Robinson Crusoe...

Kitap İsevi bir inanışa göre yazılmış olsa da, altı çizilen iki şey var; Tanrı'nın mucizeleri ve azim. Umudun yitirildiği anda, önemsizce yere serpilen kırıntılardan dünyaya gelen arpa başakları, Tanrı'nın lütfu ise; büyük azimle yıllarca çabalayarak, öne gelen bu fırsatı koca bir tarlaya dönüşteren de Robinson idi...

Genç yaşta, ailesinin ısrarına rağmen, kaçarak, deniz yolculğuna çıkan Robinson; ilk etapta basit bir kaç talihsiz olay atlatır ama ardından Brezilya'da harika bir çiftlik sahibi olur. Macera tutkusundan mı yoksa genlerindeki isyankarlık mı bilinmez, rahat bir yeri varken, kendini yine denizin ortasında bulur. Bu yolculuk kendisini yıllarca bir adaya hapsedecek bir kaza ile son bulur. Tek başına bir adada; elindeki yiyecek, giyecek ve alet hırdavatın oldukça kısıtlı olduğu bir durumda, yaşam mücadelesi vermeye başlar. Bu mücadele hepinizi hayretler içerisinde bırakırken, bu mücadeleden de çok şey öğreneceksiniz.

1719 senesinde yayımlanan bu romana oldukça ön yargı ile yaklaştım. Çocukken ve genç yaşlarda filmini izlemiştim. Romanın 1719 senesinde yayımlandığı için olsa gerek, filmin kitaptan daha iyi olduğunu ve hatta filmi çeviren senaristin ve yönetmenin hikayeyi daha da güzelleştirdiği gibi saçma bir önyargı ile romanı okumaya başladım. Kesinlikle yanılmışım... Bu roman eğer bir film olacaksa 3-4 saatten kısa olamaz. Roman'da anlatılan detaylar ve olaylar, filmde çok az üstünde durulmuş. Robinson Crusoe'nun kitabını okumak bambaşka bir deneyim oldu benim için. Okumayanlar için şiddetle tavsiye ediyorum. 

Pek emin olmamakla birlikte -Thomas More'un Ütopya'sı hariç- okuduğum en eski yayımlanmış romandır. Thomas More'un Ütopya'sı da bir roman ama o daha çok kitaptaki ana fikri vermek için romanlaştırılmış tadını veriyordu. Aradığınız gerçek bir macera öyküsü ise, bu kesinlikle Robinson Crusoe olacaktır. Daniel Defoe sizi hayal gücü ile şaşırtacak.

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

 

ZAVALLI NECDET, Safvet Nezihi

ZAVALLI NECDET
Safvet Nezihi

1902'de yayımlanan ve zamanında best-seller olan, Safvet Nezihi'inin Zavallı Necdet romanı, Türk Klasikleri arasında bulunmanktadır. Bazı yazarların etkisinde kalmış ve yazınsal olarak eksiklikleri bulunduğu ifade edilmiştir, kitabın yazarı tanıtan bölümünde. Okuması kolay, kurgusu güzel ancak bu günün insanı için pek acıklı olmayan -ki vaktiyle kadınları gözyaşlarına boğmuş bir romandır.

Necdet Feridun varlıklı bir ailenin evladıdır. Haliyle, gününü gün etmekle geçirmekte ve dostlarına da yaşadığı maceraları kimi zaman dosdoğru kimi zaman da abartarak anlatmaktadır. Ancak, günlerden bir gün, Necdet Feridun sevdiği bir arkadaşına rastlar ve arkadaşına son macerasını anlatır. Arkadaşı, abartılı eğlencelik bir macera diye düşünür, fakat bir süre sonra hiç de öyle olmadığını görür. Necdet Feridun anlattıkça, arkadşının merakı daha da artar. Bu anlatı günler, aylar ve yıllara dağılmıştır.

Roman da iki anlatıcı vardır; kimi zaman Necdet Feridun kimi zaman da arkadaşı tarafından anlatılmaktadır.

Genel olarak konu; Necdef Feridun'un, konağına komşu olan bir ailenin kızı Meliha'ya aşık olması, ancak, Meliha'nın bu aşka karşılık vermeyip, Necdet Feridun'un samimi arkadaşı olan İbrahim Şemsi ile evlenmesi ile başlamaktadır. Necdet Feridun için için Meliha'yı sevse de asla karşılık alamadığını ve dolayısıyle arkadaşı İbrahim Şemsi ile evlenmesine çok üzülür ve hastalanır. Ancak Meliha gerçekte, Necdet'e boş değildir. Yaptığı bu evliliğin aslında Necdet için bir eziyet olduğunu vakti gelince itiraf edecektir, Meliha. Bunu duyan Necdet ne diyeceğini şaşırır. Artık Meliha'nın açık ilan-ı aşkı ile samimi arkadaşı İbrahim Şemsi arasında kalmakta ve sürekli olarak hastalanmaktadır. Olay sürekli olarak aşk ve onur arasında gelip gitmektedir. Bu gelgitlerde hüzün, ölüm, ayrılık ve ihanet de bulunmaktadır.

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

BİN MUHTEŞEM GÜNEŞ, Khaled Hosseini

BİN MUHTEŞEM GÜNEŞ
Khaled Hosseini

Bir kulübede yaşayan, bir harami, Meryem ile yıllar sonra yoları kesişen Leyla'nın öyküsü bu. Hikaye 1959 senesinde Meryem'in doğumundan itibaren başlıyor ve 2003 senesinde bitiyor. Afganistan'da bu süreç içerisinde yaşanan olaylar, daha çok kadınların birer "hiç" olduklarını vurguluyor bize.

Bir saldırı olarak algılamazsanız eğer, bu öyküyü okuyan Türk kadınlarının hallerine şükretmelerin, ve dahası isyan noktasına geldiklerinde tekrar tekrar bu öyküyü hatırlamalarını salık veririm. Ancak yine de, daha da önemli olan; huzur içerisinde, evinde sağsalim yaşayan tüm insanların, bu öyküyü okuyarak, şükretmesi gerektiğini bilmelerini isterim.

Khaled Hosseini'in daha önce Uçurtma Avcısı adlı filmini izlemiş ve oldukça etkilenmştim. Uçurtça Avcısı adlı romanı henüz okumak nasip olmadı. Yazar oldukça akıcı ve anlaşılması kolay bir dil ile, Afganistan'da yaşanan insanlık dışı olayları bir bir gözler önüne sermekte büyük ustalık göstermiş. Okuyunca etkileniyor insan. Bu kitabı kesinlikle çocuklara da okutarak, geleceklerini hangi zemin üstüne kurmaları gerektiğine yardımcı olabilirsiniz. Yanlış tercihlerin insanı nerelere götüreceğini çok iyi anlatıyor bu öykü.

Kitapta anlatılan öyküde ağzınızı açık bırakacak çok şey var. Taliban'ın ülkeyi ele geçirdiğinde dağıttığı broşür mesela. Bu broşürde yazılanlara inanmakta zorluk çekebilirsiniz. Ülkenin tam tehcizatlı hastanelerinin sadece erkeklere tahsis edildiğini, kadınlar için ise her türlü malzeme kıtlığı yaşanan kümesten hallice hastanelerin olduğunu. Çoğu zaman anestezi olmadan ameliyat yapıldığına tanıklık edeceksiniz. Korkuç şeyler bunlar. Açlık ve susuzluğun bile hafif kaldığı olaylar, kanınızı donduracak.

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

 

Rüya, gerçek?

Umarım herkes iyidir... Herkesin bir tek benden gayri en iyi olduğunu düşündüğüm anlardan birini yaşıyor olsam da, ben de herkes kadar iyi olabilmeyi diliyorum. Dilemek, kendim için en iyisini düşünmek, yeterli mi, bilmiyorum.

Artık gündüzleri bir rüyada yaşıyor gibiyim. Olaylar birbiriyle ilintisiz, aniden değişiyor. Yediğim, içtiğim, konuştuklarım veya gezip gördüğüm yerler, uykuya daldığımda hatırlanmaz oluyor. Oysa artık uykuya dalıp da gerçek rüyalarımda gördüklerimin tadı ağzımda kalıyor, konuştuklarım daha gerçek geliyor bana. Yaşadığım ile ölüm provası yaptığım dünya arasındaki gerçekliği yitirmiş durumdayım. Ne zaman gerçeği ne zaman rüyayı yaşadığımı anlayamıyorum. Yaşarken mi yoksa ölüm provasındayken mi, daha gerçek bir "ben" oluyorum, tanımlayamıyorum.

Gerçek olduğunu hissettiğim anlarda -ki bu bir rüya eminim, "nasılsın?" dediklerim mutlaka "teşekkürler iyiyim, ya sen?" diyebiliyorlar. Bir rüya olduğunu hissettiğim anlarda -ki bunun bir rüya olmadığından eminim, "nasılsın?" dediklerim, puff diye duman oluyorlar gözümün önünde... Sessiz ve kapkaranlık bir odada gibi hissettiriyor bu durum beni.

Ne uyanık ne de uyuyor olmayabilirim; "ben" bir "hiç" olabilirim: var olmamış!

- murat

ANNA KARENINA, Tolstoy

ANNA KARENINA
Tolstoy

Lev Nikolayeviç TOLSTOY'un en iyi eserlerinden biri olarak dünya üzerinde haklı bir üne kavuşmuş romanı Anna Karenina'yı bir çırpıda okumak nasip olmadı maalesef. Tam bir aydır cebelleştim. Şu veya bu sebepten nedense 1060 sayfalık tek parça (yekpare) kitabı bitiremedim. Ama bu ders olsun, bir daha böyle yekpare olarak dünya klasikleri okumayacağım. Ciltler halinde olanı okumaya daha elverişliymiş onu anladım.

Roman'ın adı Anna Karenina olsa da, ben daha çok Levin Nasıl Tanrıya İnandı? diye bir isim verirdim bu kitaba. Bir aşk anlatılıyor gibi görünse de, hikaye aslında hayat meşgalleri; doğum, ölüm, evlilik, çocuklar, şehirler, köyler, köylüler, çiftlik gibi şeyleri anlatmaktadır. Yazarın kalitesini, okuduktan sonra hala zihninizde anlatılan yerleri görüyor olmanızdan anlıyorsunuz. Bana göre, şehir tasvirlerinden çok kırsal kesim tasvirleri daha başarılı. Öyle ki, gece vakti kırsal bir kesimde yaşanan bir anın tasviri hala gözlerimin önünde. Bu belki, yazarın kırsal kesime daha yakın ve sıcak baktığından olabilir.

Gerçek bir yazar ve gerçek bir roman nedir, sorusuna en iyi yanıtlardan biri, Anna Karenina olacaktır. Elbette daha bir çok yazar ve bir çok romanı da örnek verebiliriz.

Mukayeseler kitabı da denilebilir; Anna ile Kiti'nin evliliği; Levin ile Vronski'nin aşkları; şehir ile köy;  asilzadeler ile halk; inanan ile inanmayan... Yalnız bir tek okumada hemen yorum yapmak pek yanlış olacak. Bir kaç okuma ve hatta dost meclislerinde kritik yaparak, yorumlarama geçmek doğru olacaktır bu romanı. Ben alelacele tek okumamda yorum yapıyor olam bile ayıp kaçabilir. Eh artık ortalama bir okuyucun bu yorumuna da hoşgörüyle bakacağınızı umuyorum.

Ben kitap okuma sevdasına, daha çok araştırma-tarih-bilim konularıyla başlamıştım ilk zamanlar. Ancak geçen zaman da anladım ki, bazı kavramları, tarihleri, kişilikleri ve edebi yaklaşımları; doğrusu felsefi yaklaşımları bilmeden hiçbir şeyi anlayamayacağımı anladım.  Daha güncel romanlarla başladım ancak, eveeliyatını bilmeden edebiyatın, güncel romanların da kıymetini tartamadığımı gördüm. Dolayısıyle, klasik romanlar denilen yerli ve yabancı yazarlara yöneldim. Hedefim, en azından bilinen yerli ve yabancı klasik romanların tümünü okumak. İşte bu sürecin ardından, Böyle Buurdu Zerdüş gibi kitapları okumak ama anlayarak okumak mümkün olacağına inanıyorm. Geçmişte sadece okuduğum ama kesinlikle anlamadığım, üç-beş kitap var... Biri sizi eğitmediyse, siz kendinizi eğitin!

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

boş veriş

gidişler çoğalıyorsa,
gelişler azalıyorsa,
kalan günlerin sayılabiliyorsa,
hayatın çokluğu sana az geliyorsa,
kalabalıkta tek hissediyorsan,
yiyemiyor,
içemiyor,
sevemiyorsan,
gülen gözlerin değil de dudaklarınsa,
tuttuğun el seninse;
boş ver...

öyle de ölünüyor, böyle de...
öyle de yaranılamıyor, böyle de...
öyle de sevilemiyor, böyle de...
öyle de yaşanamıyor, böyle de...

sus!
nasıl istiyorlarsa, öyle olsun!

nasıl ölmeni isterlerse,
nasıl faydalanmak isterlerse,
nasıl sevmek isterlerse,
nasıl yaşamanı dilerlerse;
boş ver...

sus!
nasıl olacaksa, öyle olsun!

- murat

TERK EDİLİŞİM, Peter Rock

TERK EDİLİŞİM
Peter Rock

Hiç hesapta yokken bu kitap elime geçti. Bir kitapçıda görsem büyük ihtimal satın almazdım. Ama meğer ne de güzel bir kitapmış...

De ki bir tüy yukarıdan süzüle süzüle başınıza konmak üzere; bir tüy! Ne umar ki bir insan; acı en son akla gelecek bir his olsa gerek, bir tüy size süzüle süzüle gelirken. Kanlar akarken başınızdan aşağıya, bunun bir kuş tüyünden kaynaklanmış olamayacağına inandırırsınız kendinizi ama gerçek şu ki, akan kan gerçektir. Acı ise kaçınılmazdır. Peter Rock, öyle bir hikaye anlatmış ve öyle bir kişinin ağızıyla okutturuyor ki; insan, anlatıcı olan çocuğun çocukluğuyla eriyip gidiyorken, yetişkin olan bizler, onun çocukluğuyla yumuşattığı acıyı içimize katbekat artırarak sokuyoruz. Ta yüreğimize...

Amerika Oregon'da evsiz olarak yaşayan ve bir savaş gazisi olan Baba, vaktiyle imkansızlıklar neticesinde terk ettiği (ya da kimbilir belki de rastgele seçtiği biridir) kızını evlatlık verildiği evden alıp, kendisi gibi ormanda evsiz barksız ve korunaksız yaşamaya doğru sürükler. Herşey sıcak ve olabildiğince dingindir. Hikayeyi kız kendi gözüyle anlatmaktadır. Baba'nın, kızını (veya kzı) bir evde düzenli bir hayat yaşayıp da bambaşka bir ortama taşıma sorumsuzluğundan başka bir sorumsuzluğu yoktur. Baba, kızına iyi bir eğitim verir ki kendi yaşıtlarından çok daha iyi bir düşünce ve genel kültüre sahiptir. Vietman'da savaşmış Baba, ormanda gizlenmeyi ve sürekli birilerinden kaçmayı iyi başarmaktadır. Kızını da bu şekilde eğitir. Yaban bir hayat vardır, şehrin göbeğinde. Ve onlar gibi yaban hayata katlanmak zorunda olan başkaları da vardır. 

Kitabın içeriği hakkında fazla bilgi vermek istemiyorum. Yumuşakça başlıyor ve yumuşakça bitiyor. Acı, o yumuşaklığın içinde sinsi bir yılan; yüreğinizi ısırıyor! Bu kitabı mutlaka alın ve okuyun, pişman olmayacaksınız.

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

PATASANA, Ahmet Ümit

PATASANA
Ahmet Ümit

Hani bu kitabı bana verselerdi ama yazarının kim olduğunu söylemeselerdi: "Bir Ahmet Ümit değil!" diye kısa bir yorum yapardım. Evet ilginçtir bu kitap bir Ahmet Ümit kitabı. Keşke diyor insan, keşke sadece Patasana üstünden mitolojik bir hikaye masal tadında anlatılsaydı da araya o arkeologların gereksiz cinayet şeylerini hiç karıştırmasaydı, Ahmet Ümit.

Kitap maalesef sonuyla beni hüsrana uğratmıştır. Çok "çakma" ve "bıkkınlık" içeren bir son olmuş. Kitap bir an önce bitse de tatile çıksam modunda yazılmış sanki bu son. Birşeyler tam olmamış bu eserde ama ne?

Hititli bir saray yazmanı olan Patasana, gizli ve kişisel yazılar bırakmıştır, tarihe not düşmek adına. Esra adında bir arkeologun başkanlığında yapılan kazı çalışmaları ile Antep bölgesinde Patasana'nın tabletleri eksiksiz olarak bulunur. Yazar, her bir tableti ve arkeologların kazı çalışmaları esnasında yaşadıkları olayları bölüm bölüm anlatmaktadır. Baştan belirteyim, Patasana'nın tabletleri çok daha ilgi çekici. Sadece bu tarihi belgeyi Ahmet Ümit eliyle okumak için bile bu kitap alınır ve okunur.

Kitapta anlatılmak istenen mesaj önemli. Ayrıca PKK, Ermeni gibi meseleler de işleniyor. Dediğim gibi, birşeyler eksik bu romanda, tam tat vermiyor. Orta dereceli bir Ahmet Ümit kitabı diyerek sözlerimi bitiriyorum. 

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

HALKA (ENGELSFORS ÜÇLEMESİ)

HALKA
ENGELSFORS ÜÇLEMESİ
Mats Strandberg
Sara Bergmark Elfgren

Vaktiyle bir büyüğümüz "Din afyondur" demiş, günümüz de ise "vampir, cadı, kurtadam veya dünyayı kurtaran adamların hikayeleri" birer "afyon" diyebiliriz. Harry Potter, Yüzüklerin Efendisi, Twilight falan derken, ardı sıra bu tür hikayeler merakla beklenir oldu. Karşımızda İsveç'li Cadılar var bu defa. Engelfors kasabasında cereyan eden şeytani ve cadılığa namzet genç kızların öyküsü; üç kitap olarak tasarlanmış serinin ilk kitabı: Halka.

Diğer gelecek olan iki kitabı okumayacağımı şimdiden söyleyeyim. Sadece vakit geçirmek için okunabilecek, size bir bilgi vermeyen bir kitap. Vaktiyle ON İKİ adlı Vampir hikayesi için küçümseyici bir yorum yapmıştım, ancak şimdi düşünüyorum da, ON İKİ adlı eser -ki devamı ON ÜÇ YIL SONRA ve ÇARIN LANETİ'dir- çok daha iyi bir kitaptır. Çünkü, ON İKİ adlı romanda dönemin Rusya'sını ve Fransız işgalini de anlatmaktadır. Dolayısıyle bize bir Vampir hikayesi ile birlikte tarihi bilgiler de vermektedir. HALKA peki bunu sağlıyor mu? Asla! Boş boş çocukça cadı ve büyü ilişkisini okuyorsunuz. Çocuklar için bile basit kalacak bir roman.

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

EFSANE, İskender Pala

EFSANE
Bir 'Barbaros' Romanı
İskender Pala

Barbaros Hayrettin Paşa adıyla bildiğimiz Hızır Reis'in ve ondan öncesinde abisi Oruç Reis'in Kadeniz'de nasıl birer efsane olduklarını anlatan müthiş bir eser.

Hızır, Oruç Reis Akdeniz'de yol alırken, babası onu denizlerden mümkün mertebe uzak tutmaktadır. Diğer kardeşleri hemen aynı otorite karşısında boyun eğmekle birlikte, farklı meslek dallarına yönelmekteydiler. Oruç Reis, Akdeniz'de Kızıl Sakal -ki Hızır'da aynı abisi gibi kaşı sakalı kızıldı- olarak tercümesi yapılan Barba Rossa olarak nam salmıştı. Kitapta detaylarıyla okuyacağınız şekilde, Hızır abisi gibi denizlere açılmaya karar verir. Gel zaman git zaman, Oruç Reis'in himayesinde başarılı işlere imza atar. Kızıl Sakal (Barba Rossa) Oruç Reis ölene kadar, adı pek bilinmez Hızır Reis'in. Ancak, Oruç Reis Barba Rossa olan namını, Kancalı Oruç olarak sürdürür -ki kolu bir savaştan sonra kesilmek zorunda kalınmıştır.

Bu tarihi romanın içine, benim gerçek olup olmadığını bilmediğim (araştırmadım) bir aşk hikayesi de serpiştirilmiştir. Bir oradan bir buradan anlatılırken, kendinizi Akdeniz'in sularında süzülüyor bulacaksınız.

Bu kadar kısa yazdığım için bu kitabı değersiz diye düşünmeyin lütfen. Bir önceki kitap hakkında uzun yazdığım diye, o kitabı da değerli sanmayın lütfen. Sadece bu kitabın içeriğinden bahsederek, heyecanını yitirmenizi istemiyorum. Öğrenmek için okuyunuz... Gerçekten bu kitabı okuyun!

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

NİHİLİST, Hikmet Temel Akarsu

NİHİLİST
Hikmet Temel Akarsu

Valla nereden başlayayım ne diyeyim kesitremiyorum. Sussam gönül razı değil, konuşşam tesiri yok -ki fuzuli bir zat'ın kitabına yorum yazmak gibi olacak bu. Ama kendimi tatmin edebilirim...

Bu yazar, 80'lere takılmış; Cüney Arkın mı yener Bruce Lee mi yener tadında sorularla gününü geçirmiş ve ara ara elindeki sıyrılmış sopayla Hi-Men diye bakkalın çırağını dövmüş; dar taytlar ile ayna karşısına geçip en yükseğe bacak kaldırmış ve tiratını en etkili üslupla söylemeye çalışmış; ve hatta zaman zaman doğrulara umulmadık şekilde parmak basmış ancak dar taytın citizen(!) üstünde o lahza(!) bıraktığı tesir ile alay edilmiş; "İstanbul seni bir gün yeneceğim" repliğini, "Ey Türk Edebiyatı! İçine edeceğim" demiş ve nihayete ermiş ve yine "ve hatta" dememe sebep olarak, kankaları "yürü be Temel" demiş ve tüm bu ihtimaller ile saya döke ağlaya ağlaya bu günlere gelmiş olabilir -ki bu olabilitenin verdiği gazla, yaza yaza son olarak bu onüçüncü romanı Nihilist'i yazmış, sevgili Hikmet Temel Akarsu. İhtimaller böyle olsa da, yazar on üç roman yazmış, dile kolay... 

Kandım on üç romanın hatrına aldım elime Nihilist (Reddedilenlerin Risaleleri) adlı eseri. Eser mi? Teşbihte hata olmaz, "eser" diyebiliriz.

Kitabı almamdaki sebep ikidir; biri yazarın adını ilk kez duymam; ikincisi de kapak resmiyle Nihilist yazısıdır -ki Nihilist kelimesini detaylı örneklerle öğrenmek için iyi bir roman olacağını düşündüm. Yazarın, kitabın arka kapağındaki resmi ve kısa özgeçmişi beni anında itti... Ondan ta ötelere itilmişken yazıyorum bu satırları! Kim ne derse desin bu adamda bir eziklik bir kompleks var ve emin olun bu kitabı alıp okuduğunuzda bunu anlayacaksınız. Okunan ama anlaşılamayan herşey tarafınızca "mükemmel" olacak diye bir kaide yoktur. Herş salakça cümlenin altında derin manalar anlamaya da gerek yoktur. Edebi anlatım ile bodoslama daktilo başına geçmek bambaşka şeyler olsa gerek.

Peki yazar bu kitapta doğrulara dem vurmuş mu? Kesinlikle güzel bir konuya değinmiş. Ama maalesef becerememiş! Farklı olmak, özgün olmak, işte bu benim tarzım diyebilmek adına, güzelim konu batırılmış. Yazık olmuş. 

Bazı kitap okuyucuları gördüm ve hatta bazı insancıklar da gördüm; bir kelime öğrenirler mesela "irrite" kelimesi olsun: o kelimeyi yeni öğrenmişler ya, bir cümle içinde en az iki defa o kelimeyi kullanabilirler. Bu yazar -ki Nihilist okuduğum tek kitabıdır- bu kitapta oldukça farklı bir jargon ile zorlama kelimeler ilave etmiştir cümlelerine. Beş yüz tane bilmediğimiz kelime bu kitapta karşımıza çıkarken, en salakça hatta kelimenin ne olduğunu tahmin edebileceğim bir kaç kelime için dip not düşülmüş ama geri kalanları herkes bilir ya(!) onlar için ayrıca dip not düşülmemiş. Kitaptan şöyle bir cümle vereyim size:

"Sonra da muvaffak olamamış bir Mesih'in arzuhalini, olan biten cümle kötülüklerin encamını ve şol dünyanın menbus ahvalini havarilerime tebliğ etmiş olmanın bahtiyarlığıyla yetinip yeniden gaiplere karışacaktım."

Nedir bu? Bilmem siz de benim gibi bu cümlede bir özenti bir kasıntı sezebildiniz mi -ki cümlenin gerçek anlamından bağımsız bir soru bu. Ben şimdi yazdığı bir romanda kullandığı Osmanlıca kelimelerden ötürü, Namık Kemal'i eleştirebilir miyim? Elbette hayır! Çünkü onun, o dönemin dili böyleymiş. Peki H. T. Akarsu acaba hangi çağda yaşayıp hangi insancıklar için eser(!) üretiyor? Ha, diyecek ki şimdi: "Mesih'in yaşadığı dönemi göz almıyorsun ama". Evet olabilir ama kitap neresinden bakarsak bakalım asla Osmanlı döneminde geçmiyor ;)

Evet farkındayım, kitabın konusuna hiç değinmedim. Değinmeyeceğim de! Çok alıp okumak isteyen varsa, buyursun alsın. Hatta benim okuduğum kitabı vereyim, sayfaların üstüne yazdığım notlarla biraz keyifleri yerine gelir. Zaten kitap "en satılmayanlar" köşesinde duruyordu, kitapçı 3 TL'ye verdi. O sattı kurtuldu!

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

PİNHAN, Elif Şafak

PİNHAN
Elif Şafak

Osmanlı döneminde bir dervişin kendi hikayesini bulmasını ve sittinsene Akrep Arif olarak bilinen ancak ahalisinin, yaptırılan bir hamama istinaden, adının Nakş-ı Nigar olarak değiştirdiği mahallenin kötüye giden kaderini anlatan bir öyküdür bu.

Pinhan -ki gizli saklı anmanına gelmektedir- doğuştan çift cinsiyetlidir; gündüzleri bir erkek gibi cesur, geceleri bir kadın kadar ürkektir; görünüm itibariyle bir erkektir, ama ruhunda bir kadın ağırlığı vardır, ancak henüz kendi bile bunu keşfedebilmiş değildir. Çocukken bir dergahın bahçesinde bulunan bir elma ağacı üstünde yakalanır ve iyi niyet yoluyla -ailesinin izniyle- dergahta bir derviş gibi yaşamaya başlar. Oldukça yakışıkl ve doğuştan gözleri sürmeli bir delikanlı olan Pinhan, dergahta Dürrü Baba'nın önderliğinde yapılan ayinlere kabul edilmemektedir; bu ayinlere katılabilmek için, kişinin bir hikayesinin olması gerektiğini öğrenir ve vakti zamanı geldiğinde kendi hikayesini bulmak için İstanbul'a gitmeye karar verir. Kader belki onu İstanbul'a göndermişti...

Biseksüel hayatın da ele alındığı (gay ve lezbiyenlik) romanda, Pinhan, İstanbul'daki Akrep Arif  mahallesine gelir ve olaylar başlar. Bolca karakterin olduğu ve hemen her karekterin ayrı ayrı hikayesinin anlatıldığı, mistik olayların kol gezdiği bir roman bu.

Kitap içinde yer yer şiirler okuyucuyu kendine çekiyor. Kullanılan dil kulağa hoş geliyor. 1998 senesinde Mevlana Büyük Ödülü almış bir eser olmasına rağmen, insan yine de sorguluyor: İlginç! Kitap bir garip bitiyor, aslında güzel başlıyor ancak final eksiklerle dolu gibi. Romanda bana göre boşluklar var. Ancak 24 yaşındaki Elif Şafak açısından bakılacak olursak, yaşından büyük bir eser çıkartmış ortaya. Bir Baba ve Piç ile veya bir İskender ile kıyaslanmaz bence. Ancak kitabın sonundaki söyleşide, ne hikmetse yazar sürekli olarak en çok Pinhan'ı beğenenlerle karşılaşmış.

Pinhan kötü ve kötülenecek bir kitap değil. Yazarın ilk kitabı olması açısından eksiklikler (ya da hikayedeki boşluklar diyelim) de hoş karşılanabilir. Kullanılan dili beğendim. Şiir gibi akıp gidebiliyor cümleler.

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

 

 

NOTRE-DAME'ın KAMBURU, Victor Hugo

NOTRE-DAME'ın KAMBURU
Victor Hugo

Kitabın orjinal adı Notre Dame de Paris olmasına rağmen, romanın en etkileyici kahramanın talihsiz kamburu, ülkemizde bu kitabın adının Notre-Dame'ın Kamburu olarak tanınmasında etkili olmuştur.

Herşey Quasimodo (Notre-Dame'ın Kamburu) etrafında değil, romanın en değerli ve en güzel karakteri olan Esmeralda etrafında dönmektedir. Quasimodo kimi zaman tiksinilen, kimi zaman acınılan, kimi zaman talihsiz bir kurtarıcı görünümüyle, sadece bizlerin değil Esmeralda'nın da ilgisini çekmiştir. Hep aşk var bu acıklı romanın her bir sayfasında...

Baş Diyakoz Claude Frollo vakti zamanında, kilesinin tahtasına bırakılan ancak herkesin tiksintiyle bakındığı talihsiz Quasimodo'yu evlatlık edinir. "Kötü" kelimesinin, kendisi için yakıştırılamayacağı bir hayatı olmuştur, Claude Frollo'nun. Ancak Esmeralda'nın ortaya çıkmasıyle, kösnü, aşk ve elde edemenin verdiği acı ile karanlığa gömülen Frollo'nun yüreği artık "kötü"'yi içinde barındırmakta; bunu bilen ve bundan kurtulmak için "kötü"'ye daha da sıkı sarılan C. Frollo kendi "iyisi" için "kötüyü" kullamaktan hiç çekinmemektedir.

Romanda bir çok kahraman ve her birinin ayrı karakteri var. Acımasızlığın tavan yaptığı, insanlığın henüz keşfedilmediği 1600'lü yılların Fransa'sında, bu kahramanlar belalardan yakayı bir şekilde sıyırsalar da, Esmeralda ve Fare Çukurundaki kadın maalesef en acı şekilde insan olmanın mükafatını almışlar, birbirlerine doyamadan öte dünyaya göç etmişlerdir.

Yazar Victor Hugo'nun dünya klasikleri arasına girmiş bu müthiş eserini bir çok defa TV'de veya sinemada izlemiş olsanız da, mutlaka kitabını okumanızı salık veririm. 

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

DON KİŞOT, Cervantes

DON KİŞOT
Cervantes

Çocukken yarım yamalak kısaltılmış öykü kitaplardan okuduğum ve nedense sadece yeldeğirmenleri macerasının aklımda kaldığı, bir dünya klasiği olan Don Kişot'un maceralarını bu yaşımda tekrar okumanın mutluluğu içerisindeyim. Oldukça keyifli bir okuma ile karşı karşıya kaldım. İnce espriler ve ince göndermelerle dolu bu harika hikayeyi sindire sindire okudum.

Akıllı doğan, deli yaşayan ve nihayetinde akıllanarak ölen kahramanımızın asıl adı Alonso Quijada'dır. Okuduğu sayısız Şövalye öykülerinin etkisinde kalarak, dünyaya bir kurtarıcı gerektiğini düşünür ve kendi kendine verdiği Don Kişot ismiyle, maceradan maceraya atılmayı planlar. Ancak, şanlı bir Şövalyeye layık, kendi gibi şanlı bir at gerekmektedir: Rossinante, cılız bir attır ama Don Kişot için tam bir küheylandır. Her Şövalyenin mutlaka bir Silahşöre ihtiyacı olduğunu bilen Don Kişot, komşusu Sanşo Panza'yı kendine Silahşör seçer. Eşeği ile Sanşo ve atı ile Don Kişot, maceraya başlarlar. Don Kişot'un hedefi, Dülsine'e (Dulcinea) kavuşmak ve elbette kötülerin kabusu olmaktır. Sanşo Panza ise Don Kişot'un vaat ettiği adanın valiliği peşinde olup ayrıca savaşlardan ganimet almayı da hedefler.

İlk maceraya çıktıkları dönem uzun sürmez ve yaşadıkları yere geri dönerler. İkici yolculukları daha uzun sürer ama ilginçtir, yaşadıkları yere geri dönmek zorunda kalmadan önce ünü kasabaya kendilerinden gelmiştir. İkinci maceralı yolculukları sırasında birileri Don Kişot ve Sanşo Panza'nın öyküsünü yazıp kitap halinde basmıştır. Üçüncü yolculukları hem Don Kişot hem de Sanşo Panza için hedeflere en yaklaşılan bir yolculuk olmuştur -ki Sanşo Panza bir anlamda Ada Valiliği hedefine erişmiş görünmektedir. Üçüncü yolculuk hem yükselişlerini hem de çöküşlerini içeren bir yolcukluktur. Don Kişot'un başka bir şövalyeye yenilmesiyle, söz verdiği üzere; bir yıl boyunca Şövalyelik yapmayacak ve bu dönemi evinde geçirecektir. Bu onun son yolculuğu olacak ve evinde gözlerini hayata yumacaktır. 

Okunması gereken bir hikaye ve zevkle okuyacaınıza da eminim. 

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

 

PARMA MANASTIRI, Stendhal

PARMA MANASTIRI
Stendhal

İtalyan aristokrat bir ailenin oğlu olan ve halası Düşes tarafından sevilip kollanan; Napolyon hayranı, Fabricio Del Dongo adlı gencin etrafında dönen olaylar anlatılmaktadır.

Aşkı tam olarak çözemeyen, sevgileri birbirine karıştıran, bu genç delikanlı sürekli olarak bir maraz çıkartmaktadır. Onu seven ve hatta aşık olan (kitapdaki gidişat böyle) halası Düşes sürekli onu kollamakta ve onu zor durumlardan kurtarmaktadır. Düşes'in yaşadığı şehirde etkisi büyüktür, öyle ki Prens'e bile trip atabilmektedir. Ancak bazen bu tür davranışları, genç Fabricio'nun eziyet çekmesine de sebep olmaktadır.

Kadının fendi, adamı yendi dedirtiren bir öykü anlatılmaktadır bu kitapta.

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

BENİM ÜNİVERSİTELERİM, Maksim Gorki

BENİM ÜNİVERSİTELERİM
Maksim Gorki

Maksim Gorki'nin otobiyografik olararak yazdığı bu üçüncü roman, serinin son kitabıdır. İlki Çocukluğum, ikincisi de Ekmeğimi Kazanırken olan serinin bu son kitabında, Aleksey Peşkov üniversiyete girme umuduyla Kazan'a gelmiştir.

Hayatın, tüm üniversitlerin de üstünde olduğunu görüyoruz bu son kitapta. Peşkov, Kazan'a gelir gelmez hızlı bir sosyal çevre içerisinde girer. Hala kadınlar konusunda ne yapamayacağını bilmeyen Aleksey, mümkün mertebe, kadınlardan uzak durmaya çalışmaktadır. Farklı bir halk hareketinin koşuşturmacasına ister istemez katılır.

Halkçılık diye adlandırılan bu haret içerisinde, bir çok kişiyle tanışır. Yine, ekmeğini kazanmak zorunda olduğundan, farklı ilerde çalışmaktadır. Öğretmenlik için bir okula devam eder ama şartlar onu, okuldan uzaklaştırmaktadır. Keman çalmayı öğrenir sıkıntıdan. Bir ara intihar eder, ölmez. Kazan'ı terk edip, kırsal bir alanda, kültürlü birinin yanında çalışmaya başlar. Bu noktada, Y. K. Karaosmanoğlu'nun Yaban adlı eserini bire bir yaşamış gibi hissettim. Demek köylü her yerde köylüymüş; ürekek ve yabancılara yabancı...

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

EKMEĞİMİ KAZANIRKEN, Maksim Gorki

EKMEĞİMİ KAZANIRKEN
Maksim Gorki

Maksim Gorki'nin otobiyografik üçlemesinin ikincisidir. İlk kitap olan Çocukluğum'da Aleksey Maksimoviç Peşkov, okumaktan yana şansı olmadığını anlıyor ve dedesinin eliyle bir ayakkabı mağazasına çırak olarak giriyor...

Gorki, kendi ağızıyla anlattığı hikaye, tıpkı kitabın önsözünde de belirtildiği gibi, sanki bir kameranın gözüyle anlatılan bir öyküdür. Gorki, bu kitapta kendi hayatını anlatıyor gibi görünse de aslında o dönemlerin Rusya'sına bakış atmamızı sağlamaktadır. İlk iki kitabı okuyunca, insanın aklında, Rusya halkının zavallılığı göze çarpıyor. Annenin çocuğa bile acımadığı, orman kanunlarının da ötesinde, vahşi bir yaşam sürmektedir, Rusya'da.

Aleksey, tüm bu olumsuzlukların tam ortasında, kendisine yön çizmeye başlamıştır. Belki bilerek belki de tamamen kaderin yön vermesiyle, Aleksey, kitaplarla oldukça haşır neşir olmaya başlıyor. Kitaplar ona, insanları ve olayları daha iyi analiz etmesinde kolaylık sağlıyor. Bir mimarın yanında çalışmak; bir gemide yamaklık yapmak; bir heykel (ikona) atölyesinde çalışmak; kuş avlayıp satmak; küçük çaplı hırsızlıklar yapmak; serseri gibi yaşamak ve tüm bunlarla birlikte ne olursa olsun kitaplara vakit ayırmak, çocukluk hayatının evrelerini oluşturmaktadır. Ah tabii, sık sık dayak yemek de onun olağan işleri arasındadır.

Bir çok kişi tarafından, Aleksey'in mutlaka okula devam etmesi gerektiği dile getirlir. Ve sonunda, Aleksey bir arkadaşının da desteğiyle Kazan Üniversitesine gitmek üzere yol çıkar -ki bu kitabın sonu, Benim Üniversitelerim'in de başlangıcı olmaktadır.

Şimdiki hayatımızla, o dönemin Rus halkının yaşantısı mukayese edebileceğimiz, harika bir yaşam öyküsü. Mutlaka okumanız gereken bir klasiktir.

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

ÇOCUKLUĞUM, Maksim Gorki

ÇOCUKLUĞUM
Maksim Gorki

Asıl adı Aleksey Maksimoviç Peşkov olan, Maksim Gorki'nin öz yaşamsal romanıdır bu. On yaşlarına kadar olan bir bölümü anlatılmaktadır bu kitapta. 

Babası ölen Aleksey, annesi ile birlikte büyükbabasının evine yerleşir. Katı bir yapısı olan büyükbaba Aleksey'i sık sık dövmektedir. Zaman zaman, Aleksey yediği dayakları haklı bile bulmaktadır. Büyükannesi ise, aksine çok daha sıcak bir kadındır. Aleksey'in koruyucusu ve hikaye anlatıcısıdır. Büyükanne ve büyükbaba, Aleksey'i çok severler ama sadece gerektiğini düşündüğü anlarda büyükbaba dayak atmaktan sakınmaz.

Aleksey'in annesi, kocası öldükten sonra bir müddet baba evinden yaşamış ancak sonraları kendi hayatının yoluna gitmiştir. Dolayısıyle, Aleksey'i büyükbabasının evinde bırakmıştır. Anne Peşkov'un iyi bir hayatı olmadığı gibi, genç yaşta da tüberkilozdan vefat edecektir.

Aleksey (Gorki) yaramaz ancak okulda çok başarılı bir çocuktur. Yaşıtlarının aksine farklı bir bakış açısına sahiptir. Yazılanlara bakılacak olursak, Gorki'nin intikam duygusu gelişmiştir. Bu duygudan, büyükbabası, annesi, üvey babası ve etraflarındaki bir çok kişi nasibini almıştır. 

Severek okuyacağınız, samimi bir hikaye ve gerçek olması da başka bir güzellik.

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

Ölmeden bari

Tabi olmanı istemem çok tabii.
Hepimiz değil miyiz birer fani.
Aşk şarabından içelim bir sürahi.
Mutlu olalım ölmeden bari.

- Murat

Vuslat eyle ey Sevgili!

Elbet toslayacak yine bir duvara;
Ben geleceğim aklına.
Yine gelebilir bu adama;
Bekliyor olacak tosladığı duvarda.

Dilemem elbet: "Unutsun beni."
Hapsolmuşum müebbet, unutulmuyor sevgili.
And olsun vuslat, gelsin geri.
Yardım et; ya sevsin ya da öldür beni...

- Murat Dicle

HAYVAN ÇİFTLİĞİ, George Orwell

HAYVAN ÇİFTLİĞİ
George Orwell

Şu dünyada aptal gibi görünmek kadar akıllıca birşey yok derdim ancak şimdi, aptal (cahil) olmak ne mutluluk vericiymiş, diyorum. Öğrenmek acı veriyor insana...

Eflatun'un (Platon) Devlet'i, George Orwell'in 1984'ü ve  yine aynı yazarın Hayvan Çiftliği... Sadece bu üç esere baktığımızda, o dönemlerden bu yana hiç birşeyin değişmediği gibi, yeni bir şeylerin de eklenmediğini öğrendikçe insan üzülüyor. Hala aynı teranelerle kandırlıyor ve yönetiliyoruz. Dalga geçiyor bizi yönetenler ve biz hala uyuyoruz. Bir şey söyleyecek olsak, yönetenlerin koyunlarının sözleriyle bölünüyor, cümlelerimiz...

George Orwell'in Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'ü -ki 1949'da yazılmış-, Thomas More'un -1516'lı yılında geçtiği varsayılan- Ütopya'sına karşı bir hikayedir. More iyimser ve gerçekte olması gereken bir devlet profili çiziyor, Orwell ise "başımıza bunlar da gelecek" kehanetinde bulunuyor. Ancak, Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'ten önce yazılmış olan Hayvan Çiftliği yine de daha ılımlı. O dönemin -Stalin gibi- büyük liderlerine ve yönetim şekillerine gönderme yapılmaktadır. Bir Peri Masalı alt başlığıyla okuyucuya sunulmuş olan bu eser, kesinlikle bir çocuk masalı değil. Velhasıl, yazar geleceği tahmin etmiş olmalı ki Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'ü yazmış. Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'te, Hayvan Çiftliği'nde olabilecek hemen herşeyin sistemleştirilip, doğal bir şekilde kabullenildiğini ve dolayısıyle insanın evrimleştiği anlatılmaktadır.

Anlatmak istediğim, George Orwell'in Hayvan Çiftliği'ni yazdığı yıllarda, Hitler ve Staline dahası Faşizme gönderme yapıyor olması değil, günümüz Türkiye'sinde bizi yönetenlerin kullandıkları yöntemlerle olan benzerliğine dikkatinizi çekmek istediğimdir. Genel itibariyle Bin Dokuz Yüz Seksen Dört'te Küresel Kraliyetçilerinin kullandıkları yöntemleri görebilmekteyiz. Hayvan Çiftliği'nde ise daha yerel faşist ideolojilere şahit oluyoruz. Emin olun bu kitabı hiç okumamış biri, okuduktan sonra, Türkiye'nin son yirmi yılını gözden geçirsin, öyle çok benzerlikle karşılaşacak ki...

Yasaların, yönetilenler tarafından pervasızca değiştirilmesi; aksini iddaa edenlerin ustaca kandırılması; ekonominin mükemmel gibi gösterilmesi; fikre karşı çıkanın düşman ilan edilmesi; vuku bulan her türlü olumsuzluğun mesuliyetini düşmanlara yıkılması ve bir çok buna benzer girişimi, hem Türkiye'de hem de Hayvan Çiftliği'nde görmek mümkün. Kitabı okurken, insanın aklı ara ara, Cumhuriyetin kurulduğu yıllara da gitmiyor değil...

Güzel bir roman, kesinlikle okunmalı. Ölmeden okunacaklar listesine eklenecek bir kitap. Ama keşke okumasaydım. Öyle ya da böyle, sonumuz Boxer'dan farklı olmayacak. Belki de bir Benjamin olmak gerek bu dünyada...

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

URUK ASLANI GILGAMEŞ, Harald Braem

URUK ASLANI GILGAMEŞ
Harald Braem

Üçte ikisi tanrı, üçte biri insan olan Gılgameş'in efsanesi, dönüp dolaşıp, bize, ağaçların bir ülkenin zenginliği olduğunu vurguluyor.

Bilge Ana Ninsun tarafından evlatlık edilen onlarca çocuktan biri olan Gılgameş, bir gün herkesin korktuğu ve yanına dahi yaklaşamadığı bir ağaca düşürdüğü taşı almak için gider. Ağacın içindeki yılanı tuttuğu gibi fırlatır ve sonra kurumuş ağacı gövdesinden tutarak yere devirir. Bu, Uruk halkı için bir işarettir. Gılgameş, ağacın iyi tarafından kendisine bir trampet yapar ve deli gibi gece gündüz çalmaya başlar. Ta ki Uruk kralı Dumuzi ölüp onun yerine geçene kadar.

Sizleri bambaşka bir dünyaya, onbinlerce yıllar öncesine götürecek bu efsanede, birbirinden heyecanlı maceralara; Humbaba ve Gök Boğasının öldürülüşüne, Enkidu'nun Gılgameş'e olan arkadaşlığına, tanrıların gazabına, İştar tapınağının sizi çeken şehvetine, yedi bilgenin bilgeliğine, İluna ve Tehiptilla'nın güzelliğine, entrikalara, şehirler arasında savaşın diplomasi ve sevgiyle çözüldüğüne, Gılgameş'in yaşamın sırrını arayışına ve herşeyin aslında onun içinde saklı olduğuna ve dha bir çok maceraya tanıklık edeceksiniz.

Gılgameş efsanesini, Harald Braem'in kaleminden ustaca romanlaştırılmış bu kitaptan okumaya doyamayacaksınız.

* Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

Olmaz mı?

Gece ve yağmur olurda, hüzün olmaz mı?
Bağdaki ballı üzümden, şarap olmaz mı?
Rakının yanına balık konmaz mı?
Yalnızlığıma ortak olunmaz mı?

Masalara meze, rakıya buz konmaz mı?
İçip de yanaklara, buse konmaz mı?
Dosta kadeh kaldırılmaz mı?
Yalnızım, hala bir ortak bulunmaz mı?

Sessizliği bozan bu lıkırtı mı?
Gırtlaktan çıkan yoksa bir hırıltı mı?
Peynir yesem üstüne, olmaz mı?
Yalnızsak n'olmuş? Yasak mı?

Sıkıldım masada, çıkıp dolaşsam mı?
Gezsem, eve geç dönsem olmaz mı?
Islansam sokaklarda, şifa olmaz mı?
Yalnızlık aslında bir rüya mı?
Uyansam..

- Murat Dicle

Sevginin Üç Türü

Masumi Toyotome adında bir Japon yazmış. “Dünyada sevilmek istemeyen kişi yok gibidir” diye başlıyor.

- “Ama sevgi nedir, nerede bulunur, biliyormuyuz?” diye soruyor…
Sonra anlatmaya başlıyor:
- “Sevgi üç türlüdür!..”

Birincinin adı “Eğer” türü sevgi!..
Belli beklentileri karşılarsak bize verilecek sevgiye bu adı takmış yazar..

Örnekler veriyor: Eğer iyi olursan baban, annen seni sever. Eğer başarılı ve önemli kişi olursan, seni severim. Eğer eş olarak benim beklentilerimi karşılarsan seni severim. Toyotome “En çok rastlanan sevgi türü budur” diyor. Bir şarta bağlı sevgi.. Karşılık bekleyen sevgi.. “Sevenin, istediği birşeyin sağlanması karşılığı olarak vaad edilen bir sevgi türüdür bu” diyor yazar..

- “Nedeni ve şekli bakımından bencildir. Amacı,sevgi karşılığı bir şey kazanmaktır.”

Yazara göre evliliklerin pek çoğu “Eğer” türü sevgi üzerine kurulduğu için çabuk yıkılıyor. Gençler birbirlerinin o anki gerçek hallerine değil, hayallerindeki abartılmış romantik görüntüsüne aşık oluyor ve beklentilere giriyorlar. Beklentiler gerçekleşmediğinde de, düşkırıklıkları başlıyor. Sevgi giderek nefrete dönüşüyor. En saf olması gereken anne baba sevgisinde bile “Eğer” türüne rastlanıyor.

İkinci türe geçiyoruz: “Çünkü” türü sevgi…
Toyotome bu tür sevgiyi şöyle tarif ediyor: “Bu tür sevgide kişi, birşey olduğu, birşeye sahip olduğu ya da birşey yaptığı için sevilir. Başka birinin onu sevmesi, sahip olduğu bir niteliğe ya da koşula bağlıdır”.

Örnek mi?..
“Seni seviyorum. Çünkü çok güzelsin. (Yakışıklısın!)”
“Seni seviyorum. Çünkü o kadar popüler, o kadar zengin, o kadar ünlüsün ki..”
“Seni seviyorum. Çünkü bana o kadar güven veriyorsun ki..”
“Seni seviyorum.Çünkü beni üstü açık arabanla, o kadar romantik yerlere gotürüyorsun ki..

Yazar, Çünkü türü sevginin, Eğer türü sevgiye tercih edileceğini anlatıyor. Eğer türü sevgi, bir beklenti koşuluna bağlı olduğundan büyük ve ağır bir yük haline gelebilir. Oysa zaten sahip olduğumuz bir nitelik yüzünden sevilmemiz, hoş birşeydir, egomuzu okşar. Bu tür, olduğumuz gibi sevilmektir. İnsanlar oldukları gibi sevilmeyi tercih ederler. Bu tür sevgi onlara yük getirmediği için rahatlatıcıdır.

Ama derin düşünürseniz, bu türün, “Eğer” türünden temelde pek farklı olmadığını görürsünüz. Kaldı ki, bu tür sevgi de, yükler getirir insana.. İnsanlar hep daha çok insan tarafından sevilmek isterler. Hayranlarına yenilerini eklemek için çabalarlar. Sevilecek niteliklere onlardan biraz daha fazla sahip biri ortaya çıktığı zaman, sevenlerinin, artık ötekini sevmeye başlayacağından korkarlar. Böylece yaşama sonsuz sevgi kazanma gayretkeşliği ve rekabet girer.

“O zaman bu tür sevgide güven duygusu bulunabilir mi?” diye soruyor, Toyotome..
“Çünkü türü sevgi de, gerçek ve sağlam sevgi olamaz” diyor.

Peki o zaman, gerçek sevgi, güvenilecek sevgi ne?..”Ve işte sevgilerin en gerçeği!.

“Üçüncü tür sevgi benim ‘RAĞMEN’ diye adlandırdığım türdür” diyor yazar.
Bir koşula bağlı olmadığı için ve karşılığında birşey beklenmediği için “Eğer” türü sevgiden farklı bu..
Sevilen kişinin çekici bir niteliğine dayanıp, böyle bir şeyin varlığını esas olarak almadığı için “Çünkü” türü sevgide değil. Bu üçüncü tür sevgide, insan “Birşey olduğu için” değil, “Birşey olmasına rağmen” sevilir. Güzelliğe bakar mısınız?.. Rağmen sevgi..

Esmeralda, Qusimodo’yu dünyanın en çirkin, en korkunç kamburu olmasına “rağmen” sever. Asil, yakışıklı, zengin delikanlı da Esmeralda’ya çingene olmasına “rağmen” tapar!..”Kişi dünyanın en çirkin, en zavallı, en sefil insanı olabilir. Bunlara ‘rağmen’ sevilebilir. Tabii bu sevgiyle karşılaşması şartı ile..

Burada insanın, iyi, çekici ya da zengin konum edinerek sevgiyi kazanması gerekmiyor. Kusurlarına, cahilliğine, kötü huylarına ya da kötü geçmişine “rağmen” olduğu gibi, o haliyle sevilebiliyor. Bütünüyle çok değersiz biri gibi görünebiliyor ama en değerli gibi sevilebiliyor.

Japon yazar “Yüreklerin en çok susadığı sevgi budur” diyor. “Farkında olsanızda,olmasanız da, bu tür sevgi sizin için yiyecek, içecek, giysi, ev, aile, zenginlik, başarı ya da ünden daha önemlidir.”

Bunun böyle olduğundan nasıl emin?.. Haklı olduğunu kanıtlamak için sizi bir teste davet ediyor.. Şu soruma cevap verin” diyor.

“Şu anda en sevdiğiniz kişinin sizi sadece kendi çıkarı için sevdiğini anladığınızı bir düşünün.. Dünya birden bire başınızın üstüne çökmezmiydi?. O an yaşam size anlamsız gelmez miydi?.”

Son sözlerinde biraz umutsuz, Toyotome..
“Bugün yaşadığımız toplumda herkesi doyuracak bu sevgiyi bulmak zor. Çünkü herkesin sevgiye ihtiyacı var.. Kimsede başkasına verecek fazlası yok” diye açıklıyor..

Anlatıyor..
Peki bu dünyada sevgi ne kadar var?..

Yazara göre, açlığımızı biraz bastıracak kadar.. Ve de yemek öncesi tadımlık gelen iştah açıcılar gibi.. Bu minnacık tadım, bizi daha müthiş bir sevgi açlığına tahrik ve teşvik ediyor. Bu minnacık tadım sevgiye ne kadar muhtaç olduğumuzu anlatıyor. Büyük bir hırsla ana yemeğin gelmesini ve bizi doyurmasını bekliyoruz.. Hani nerede?.. Hepsi o.. Ve asıl çarpıcı cümle en sonda.. “Dünyadaki en büyük kıtlık, ‘rağmen’ türü sevginin yeterince olmayışıdır!..”

Doktrin notu: Bu yazı neredeyse 100 e yakın sitede (bir iki yazım farkıyla)  var. Bir siteden alınıp okunur hale getirilmiştir. Ayrıca Masumi Toyotome 'nin yapmış olduğu bu araştırmayı Türkçe olarak kaleme alıp bu makaleyi yazan kişinin kim olduğunu tespit edemedik. Doktrin aracılığıyla da kendisine bu güzel araştırmayı paylaştığı için gıyabında teşekkür ederiz.  Son olarak bu makale benim vaktiyle yazmış olduğum "Arı biziz, bal bizdedir" yazısını anımsatıyor. Benim yazmış olduğum yazı, erkek tarafından kadını sevmeye yönelik bakışı anlatmaktadır. İlgili yazı için bağlantıyı tıklayabilirsiniz.
http://doktrin.blogspot.com/2011/06/ar-biziz-bal-bizdedir.html

Uzak

Uzak, çok uzak;
Sen bana,
Ben sana.
Uzak, 
aşka da uzak;
Kalpler de bir tuzak.
Uzak,
Sımsıcak saracak;
Gelirsen,
Görürsen,
Evimiz olacak.
Ama uzak,
Hala çok sıcak;
Dinmiyor,
Bitmiyor.
Sevdalar boşa akacak;
Kapanacak,
Susacak,
Kalplerde olmayacak;
Bitecek,
Sessizce,
Çaresizce,
Bile bile gidecek.
Son bulacak
Titreyecek
Eller
Yürekler
Sesler
Bitmeyecek
Desek de
Sevsek de
Bitecek
Hem gidecek
Hem de üzecek

- Murat

Kırık bir yürek

Saplanıp kaldım, çaresizlikte.
Ölüm teselliydi, acizlikte.
Vefa eksikti, şerefsizlikte.
Ezik kaldım, kırık bir yürekte.

(Murat)

Kırık klavye

Avutamadım kendimi,
kendi kendimden başkası ile.
Akıtamadım gözlerimi,
hep içe akan gözyaşları ile.
Anlatamadım derdimi,
kırık bir klavye ile.

(Murat)

Vebal kafirleri

Sınırsız vebal kafirleri; şeytana dönüşmedi mi, dolunay geceleri?
Tutmadı mı kan seni?
Kusmak geldi içinden -ki böğürmekten kaçınmadın mı?
Sessizce kaçışlarında, ardında bırakmadın mı, geçmişlerini?
Silinemeyendir denilmedi mi sana, geçmişin izleri?
Meze olacaksın dolunay geceleri..
Dikkat etmelisin, emi?

- Murat Dicle

Anlaşılamadık

Sessiz gidişler,
Acımasız terkedişler,
Çalınan hayatlar,
Kullanılan bedenler
Ve tüketilen gelecekler..
Kalpler işte böyle böyle nasır tutuyor.
Olmadık insanlara sürte sürte.

Oysa tutsalardı elimizi.
Bakmadan görebilselerdi bizi.
Anlayabilselerdi sevgimizi.
Çekip giderler miydi?

Anlaşılamadık,
Başlayamadık,
Oturup da konuşamadık.

İtildik ötekilere;
Kalplerimizi sömürsünler diye.
Yalnızız yine..
Sen, ben ve ölüm ile!

- Murat

Aşk-be-ce

Bir harf koysam
Adına dokunsam
Sırrı olsam
Aşkı onda bulsam
Eğer onda yoksam
Bitmişim vesselam

- Murat

Ne çare!

Göz yaşıyla geldik misafirhaneye.
Sarhoş olduk ikramlarla ziyade.
Hak verdi, burun büktük acizane.
Aldı elimizden şimdi ne çare!

- Murat

Kedi ile ben, bir de sen

"Kedi" dedim, "sever mi beni", konuşmam bitip telefonu kapatırken. "Sever mi beni, kedi, ha söylesene, sever mi?" dedim bir kez daha. "Benim onu sevdiğim gibi onun da beni sevmesi mümkün mü, kedi?, Ha, söylesene, mümkün mü?" Kedi dile gelemedi... Dertliydi kedi, atılmıştı! Yuva diye verilen yerden, "velinimetim zeval görmesin" düşüncesiyle, tüm gece kurulan bir planın ardından atılmıştı. Gizlice eve sokulmuş ve gırıldarken kucağımda, kediye sorulacak soru muydu bu şimdi: "Sever mi beni?". Kedi dile gelseydi, "ya peki siz beni sevebildiniz mi?" deseydi... 

Kedi ile ben, bir de keşke olsaydın sen; masalların masalında yaşasaydık, sen, kedi ve ben...

Su başında durmuşuz,
çınarla ben.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarla benim.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınarla bana.

Su başında durmuşuz,
çınarla ben, bir de kedi.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarla benim, bir de kedinin.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınarla bana, bir de kediye.

Su başında durmuşuz,
çınar, ben, kedi, bir de güneş.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarın, benim, kedinin, bir de günesin.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınara, bana, kediye, bir de güneşe.

Su başında durmuşuz,
çınar, ben, kedi, güneş, bir de ömrümüz.
Suda suretimiz çıkıyor,
çınarın, benim, kedinin, günesin, bir de ömrümüzün.
Suyun şavkı vuruyor bize,
çınara, bana, kediye, güneşe, bir de ömrümüze.

Su başında durmuşuz.
Önce kedi gidecek,
kaybolacak suda sureti.
Sonra ben gideceğim,
kaybolacak suda suretim.
Sonra çınar gidecek,
kaybolacak suda sureti.
Sonra su gidecek
güneş kalacak;
sonra o da gidecek...

Su basında durmuşuz.
Su serin,
Çınar ulu,
Ben şiir yazıyorum.
Kedi uyukluyor
Güneş sıcak.
Çok şükür yaşıyoruz.
Suyun şavkı vuruyor bize
Çınara bana, kediye, güneşe, bir de ömrümüze....

Şiir: NAZIM HİKMET
Giriş: Murat

Sen gittin ya

Sen gittin,
Kedi senden de önce gitti.
Bir ben varım şimdi.

Sen gittin ya...
Susuyorsun şimdi, öyle mi?
Sessizlik mi oldu sanıyorsun?
Sensiz olan her sessizlik,
Sağır ediyor oysa beni.

- Murat

ANA, Maksim Gorki

ANA
Maksim Gorki

Bir erkek olarak, anneleri bencil olarak görürüm hep. Bunun altında yatan sebep ise, annelerin çocuklarını fiziksel veya ruhen korumaya çalışmaları ve bunda da çocuklara söz hakkı tanıma özgürlüğü esirgemeleri yatmaktadır. Çocuğun yaşı, olgunluk çağlarını bile geçse, durum değişmemektedir. Bir çocuğun çok şey olabilecekken; sadece bir maaşı, düzenli bir hayatı, çocukları, bir eşi ve sağlığı olmasını dilemeleri, annelerin kendilerini rahat hissetmelerini sağlamaktadır. Bazen, bazı anneler vardır ki; çalan ve öldüren çocuklarına bile göz yumarlar -ki yeterki çocukları mal mülk içerisinde varolsunlar. Peki, oysa hiç düşünmezler mi, çocukları SADECE bunlarla mı yetinecek, tek istedikleri bu mu? Günümüzde sürüye dahil olanların çocukları işte hep böyle annelerin çocuklarıdır. Tartışmaya açık bir konu, farkındayım...

Elbette başka anneler de var: Çocuklarının ne istediğini bilen, onları izleyen, onlarla birlikte öğrenen; onların özgürlüğüne ket vurmadan, onların mutluluğu, sağlığı gibi konuları da düşünenler... Pelageya mesela, Palev'in annesi...

Oğlu için kaygılanıyor, üzülüyor; neden başkaları gibi içmiyor, evlenmiyor diye düşüncelere de dalıyordu, başlarda. Pelageya oğluyla iletişim kurabilen, öğrenen nadir annelerden biriydi. Oğlu Palev'in sessizliğe bürünmesi, içki içmemesi, zayıf düşmesi, tüm annelerde olacağı gibi onu da üzüyordu. Sabırla oğlunu gözlemledi, onunla sohbetler etti. Palev'in ideallerine ortak oldu; yeri geldi, oğlu hapse düştüğünde çok üzülmedi -ki sadece sağlığı yerinde olsun. Palev'in idealleri vardı; ideallerinin varolması, Palev'in de varolmasıydı, Ana için. Bu mücadelede, ağlayan ve sızlanan bir "Ana" değil, seven ve bir o kadar da oğluna destek olan bir anneyi okuyacaksınız. Pavel miydi tek evladı peki? Pavel ve yol arkadaşları da birer evlattı, Pelageya için. Sadece Pavel için değil, onun arkadaşları için de yeri geldi ayak yıkadı, Ana. Pavel'in davasına gösterilen desteği yüreğinde taşıyan tüm arkadaşları için seve seve yaptı bunu, küçük anne. 

Pavel, yüce ideali için, en önde bayrağı taşıyarak ilk tutuklanan olduğunda, Pelageya üzülmek yerine, bayrağı dim dik tuttuğunu dilden dile söyleyenlerin, ona yaşattığı gururla evin yolunu tutmuştu. Uyumuştu... Kalkmış ve bu idealler için neler yapılabilr diye işe de koyulmuştu. Unuttuğu okuma-yazmayı tekrar sökmeye bile başlamıştı. Bildirileri ve kitapları dağıtmış, gizli hafiyelerden kaçmıştı. Bile bile sonuna kadar gitmiş; Pavel'in bedeni için değil, Pavel'in ruhuyla bütünleştirdiği ideallerini yerine getirmek için yapmıştı bunu. "Ana gibi yar olmaz" diyeceksek eğer, bu ana, Pelageya gibi bir ana olmalı!

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

SIVASTOPOL AĞUSTOS 1855, Tolstoy

SIVASTOPOL AĞUSTOS 1855
Tolstoy

Tolstoy'un yazdığı, Sivastopol hikayelerinin üçüncü kitabı bu. Bunu bilmediğimden maalesef sonuncudan başlamış oldum.

1855 Ağustos ayında, yaralandığı için hastaneye kaldırılan, büyük kardeş Kozeltsov, aslında tam olarak iyileşmemiş olduğu halde, birliğine gitmek üzere yol çıkar. Yolda sora sora, gitmektedir. Bir yandanda aklında, küçük kardeşi Volodya vardır. Acaba onunla karşılaşabilecek miyim?, diye kendine sorar. Sivastopol'a varmadan bir önceki durakta, küçük kardeşi Volodya ile karşılaşır ve birlikte yola koyulurlar.

Bu kitapta, savaş ve insanlar üstündeki etkisi irdeleniyor. Kiminin korktuğunu ve hayatta kalmanın ne hoş olacağını; kiminin korktuğu halde geri gitmenin vereceği ağır yükün; kimimin de deliliğin etkisiyle şarapnel parçalarının altında gezintiye çıktığını, anlatmaktadır, yazar Tolstoy. Elbette her savaşta olduğu gibi, acılarla bitiyor kitap. Geri çekilmenin verdiği acı ve ağır ruh hali, kitabın son bölümünde insanın içine işlercesine anlatılıyor.

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

UTOPIA, Thomas More

UTOPIA
Thomas More

Zaman zaman benim de çok düşündüğüm bir ülkeyi anlatıyor, Thomas More bu kitapta. Thomas More'un ütopyası olan bu anlatı, ÜTOPYA kelimesini -veya kavramı diyelim- söz dağarcığımıza eklemiştir. 1516 yılında basılmış bu eser belki bugün için çok ilgi çekici olmasa da, o dönemler için oldukça ilgi çekici olduğu açık. Günümüz toplumları böylesi değişimleri mümkün ve olması gerektiğini kolaylıkla kabul edeceklerdir, ancak 1516 dünyasında ise, kolay kolay kabul göreceğini sanmıyorum; ancak fakir halk açısından ne müthiş olurdu ama...

Thomas More, anlatığı Utopia ülkesinde; paranın hiç kullanılmadığı, elmas gibi değerli taşların ancak çocukların oyuncakları olduğunu ve herkesin mutlaka çalıştığını -ki bu çalışma günde altı saatten fazla olmadığını, dile getirmiştir. Teorik olarak herkesin mesut olduğu bir ülke tasviri yapılmıştır. Ancak yazar, ince dokundurmalarla, mevcut yönetimimlerin ve ülkelerin böylesi bir ülkedeki gibi olamayacağınında altını çiziyor. Bir bakıma paranın ortadan kaldırılmasıyla, hırs ve kötülük gibi şeylerin de önüne geçiliyor, bu ülkede. Hiç kimse rüşvet almıyor -ki para veya mal gibi şeylerin hiç değeri yok. Herkes bedavadan yiyip, içiyor ve giyiniyor. Bu ülkedeki herkesin sorumlulukları var. Herkes günde en az altı saat çalışmak zorunda. Dileyen fazla çalışabiliyor -ki böyle kişilere de büyük saygı gösteriliyor. Ülkede, kölelik de var, anlatılanlara göre adları köle olsalarda, diğer ülkelerdeki özgür insanlara göre çok daha medeni yaşamaktadırlar. Öyle ki, başka ülkelerden, Utopia'ya köle olmaya gelen bile var.

Kısa bir öykü, bir çırpıda okunacak türden. Okumanızı salık veririm.

 * Diğer kitap yorumları için tıklayınız.

CEZA SÖMÜRGESİ, Franz Kafka

CEZA SÖMÜRGESİ
Franz Kafka

Bir gün gözünüzü açıyorsunuz ama hiç birşey göremiyorsunuz, her yer karanlık; bir kaç adım atıyor ama sürekli duvarlara çarpıyor ancak sonunda bir labirentin içinde olduğunuzu anlıyorsunuz; soruyorsunuz kendinize: neden buradayım; neden karanlık; ne işim var burada; ve bu labirent niye?.. Ve gün geliyor artık soru sormuyorsunuz; sadece, karanlıkta o labirentin içinde yaşıyorsunuz...

Kafka'nın ilk okuduğum ve bu sitede de hakında yazdığım Dönüşüm adlı romanını çok klişe şekilde yorumladığımı anladım, Kafka hakkında biraz bilgi sahibi olduktan sonra. Yukarıdaki ilk paragrafta kendimce tabir ettiğim, Kafkaesk tarzını benimseden, Kafka okumanın ve yazılanları anlamanın zor olacağını bilmiyordum. Kafka, yaptığım araştırmada da söylendiği gibi, katmanlar halinde yorumlanabilecek eserler üretmiştir. Değişken şeylerden bahsetmiyorum; her katmanda ayrı şeyler ama hemen tümü aynı karanlık dehlize varan şeyler bunlar. Bir noktadan sonra soru sormaktan vazgeçip, demek bu böyleymiş, diye bir hükme vardırıyor bizi, Kafka. Bilemiyorum belki hala bocalıyorum bu konuda, ve hala tam olarak (sanıyorum hiç kimse 'tam olarak anladım' diyemez) anlamış değilim. 

ŞEKER PORTAKALI, Josè Mauro de Vasconcelos

ŞEKER PORTAKALI
Josè Mauro de Vasconcelos

Çocukken evdekiler, sürekli, "dersini çalış...", okulda da öğretmenler, her fırsatta, "her insan kitap okumalı..." diye, öğüt verip durumalarına rağmen; ne evdekiler bir kez gelip de "bu çocuk ne dersi çalışıyor, takıldığı bir yer var mı?" dediklerini -ki bir de utanmazlar misafirlerin içinde "sen kaça gidiyordun?" diye de sorarlar-, ne de okulda -hiç hatırlamam- ödev için bir kitap adı tavsiyesi veya "al bu kitabı sana hediye ediyorum" dediklerini bilmem ama sürekli olarak "sen adam olmazsın" dediklerinde, adam olamayışımın nedenini -ki asla onlar olamaz!- benim sadece lanetlenmiş bir çocuk olarak doğmuş olmam olduğunu bilirim, tıpkı Zezè gibi...

Yaş gelmiş kırk üç'e, bu kitabı okuduğuma mı sevineyim yoksa bu yaşımda ilk defa bu kitabın adını duyduğuma mı utanayım? Kitabı okuduğuma mutluyum, biraz geç bir yaşta okuduğum için üzgünüm ancak kitabın adını ömrümde ilk defa duymama sebep olan bir haberin içeriğinden dolayı da utanç içerisindeyim, ki bu utanca sebep olan haber, bu ülkede vuku buldu...

KIRMIZI ve SİYAH, STENDHAL

KIRMIZI ve SİYAH
STENDHAL

Gerçek adı Marie Henri Beyle olan ve bir çok takma ad kullanmasına rağmen, dünyada Stendhal olarak bilinen yazarın, "Kızıl ve Kara" olarak da adlandırılan "Kırmızı ve Siyah" adlı bu romanı, sizleri, yedi yüz yirmi üç sayfa boyunca bir maceraya, bir adanmışlığa, ikiyüzlülüğün zaferine ve sonuçlarına, aşka ve tüm gerçekliğiyle 1830'ların Fransa'sına götürerek, Julien Sorel adında yükselme hırsıyla yanıp tutuşan bir gencin başından geçen olayları, harika kurgusuyla anlatarak, sizleri de tüm olayların merkezinde gibi hissettirecektir.

Gençlik bambaşka birşey, hayat sanki bir anda akıp geçecek gibi hızla akıp gidiyor onlar için. Gençliğin evrelerinde, alınan kararların çocuksuluğu, pişmanlığı olsa da gün gelip çatıyor, en masum olanın en doğru olan olduğu anlaşılıyor. Julien Sorel'in yükselme hırsı ve yaşadığı aşklar, aptallıkları ve tüm bunlara karşın başarıları sizleri etkileyecek, kimbilir sizler için bir öğretici bile olabilecektir. Mutlaka okumanız gereken dünya klasiklerinden biri, bu.

İSYAN

Ben bu kitabı ilk olarak KUM SAATİ yayınevi gibi dandik bir yayınevinin bastığı -ki tıpkı Faust'ta düştüğüm hata gibi- kitabı aldım. Kırmızı ve Siyah'ın Kum Saati basımı ile kesin olarak kanaatim şudur: ASLA KUM SAATİ YAYIN EVİ'nin BASTIĞI BİR KİTAP ALMAYIN! Ben ilk on sayfasını zorlukla okumaya çalıştım. Sonra kitabı geri iade edip, aynı kitabın BORDO-SİYAH yayınevi basımını aldım. Bordo-Siyah her zamanki gibi harika ve profesyonel bir iş çıkartmış. İki yayın evinin arasındaki -ki burada basımdan ziyade tercümeyi esas alıyorum- farkları kitapçıda karşılaştırdım; akla hayal gelmeyecek çeviri yapılmış Kum Saati basımında. Sanki Google ile çevrilmiş kitap. Çok ayıp bence. Bu kitap severlere hakarettir. Kum Saati yayınevine, bir Veysel Atayman şart gözüküyor...

GİRİZGÂH

Bu kısa hikayeyi ister aşağıda yazıldığı gibi okuyabilir ya da PDF formatında veya Scribd üstünden de okuyabilirisiniz.

---

1

KÜÇÜK BİR ODADA İKİ KİŞİ OTURUYORLARDI, yatağın kenarında. Öteki berikine edebiyat hakkında bir şeyler söylüyor; beriki alaycı tavırlarıyla, ötekini sürekli sinirlendiriyor; ancak öteki bunu belli etmemeye çalışıyordu. Öteki sürekli olarak ileride iyi bir yazar olabileceğini, berikine, inatla kabul ettirmeye çalışıyor ancak beriki bunun için yeterli kabiliyetinin ve hatta tecrübesinin olmadığını söylüyordu, sürekli olarak ötekine.

Henüz yirmili yaşlarını süren bu iki üniversite öğrencisi genç arkadaş, edebiyat haricinde bir çok ortak zevkleri bulunmaktaydı: Aynı futbol takımını, aynı müzikleri ve hatta bir keresinde aynı kızı sevmişlerdi. Aralarındaki dostluğu aşk bile yıkamamış, kızı, ortak aldıkları karar neticesinde, zihinlerinden silmişlerdi. Hiç bir şeyden haberi olmayan kız ise hala üniversitede eğitimini sürdürmektedir.

Öteki dediğimiz gencin adı, C. Metin Ormanlı olmakla birlikte, annesinden 12 Ocak 1991 tarihinde saat 14.45'te doğmuş -ki annesi bunu çok iyi hatırlamaktadır- ve babası maalesef annesi ile doğmadan kendisini, bir başka kadın için terk ederek, zorlu hayat mücadelesi yolculuğuna seçme şansı verilmeden başlatılmış, ancak annesinin olağanüstü çabalarıyla üniversite hayatına, sağ salim adım atabilmiştir; beriki ise, 5 Mayıs 1990 tarihinde doğmuş, annesi ile babasının ortak kararı ile adını Ziya (babasının babasının adıdır) koymuşlar ve böylece nüfusa Ziya Demir olarak kaydı yapılarak, güzel bir aile ortamında büyütülmüş ve o da üniversite hayatına sağ salim adım atabilmiştir. Metin ile Ziya, üniversitenin ilk senesinde tanışmışlar ve gayet güzel bir arkadaşlık kurmuşlardır.

Birbirini seven bu iki arkadaş, oldukça ışıksız, hatta karanlık sayılabilecek bir odada sohbet etmekteydiler. Ziya, -Metin'in ifadesiyle- edebiyat konusunda hiç zevk almayan bir kişiliğe sahipken; Metin, edebiyatı çok sevmektedir: ayda en az üç dört kitap okumaktadır. Metin sürekli olarak, Ziya'ya, yazdığı şiir ve öykü gibi şeyleri okumakta, ancak Ziya'yı da sürekli olarak bunaltmaktaydı. Ziya, Metin'e yazdığı öykülerin girişlerinin yetersiz olduğunu söylemekte; Metin de, Ziya'nın iyi bir kitap okuyucusu olmadan nasıl böyle bir yargıya varabildiğine karşı çıkmaktaydı. Ziya da, iyi bir ahçı olmasam da, yediğim yemeğin lezzetini damağımda hissetmek isterim, diye kendini savunmaktan geri kalmıyordu. Velhasıl, gerçekten de Metin henüz iyi bir yazar olabilme hissi veremiyordu; ne Ziya'ya ne de bir başkasına. Ziya, onun iyi bir arkadaşı olduğu için rahatlıkla fikrini söylemekten çekinmiyor, Metin'in aslında bu eleştirilere üzüldüğünü de biliyordu. Ziya, gerçekten de Metin'in iyi bir yazar olmasını umut ediyor ve yaptığı bu eleştirilerin tüm gerçekliğiyle, Metin'i daha da hırslandırmayı amaçlıyordu. Ama kim bilebilirdi ki bu eleştiriler iki gencin yaşamına mal olacaktı.

Aforizmalar, Murat Dicle

İyi, kötü, çirkin... Aklıma düşen deyişlerimi burada paylaşıyorum.

Umarım adımı belirterek paylaşırsınız.

Murat Dicle

"Etrafta sinek çoksa, ortada bok da vardır."
08.12.2012

"Sen ve ben, birbirimize hep, 'önce sen' diyelim. Bu paradoksta, hep birbirimiz ile tatlı tatlı tartışalım -ki birbirimizden hiç uzağa düşmeyelim."
30.11.2012

"Derdini, acısını veya hayallerini paylaşamayacağını anladığı bir yüreğin, bacakları arasında teselli buluyor erkekler. Ağlamasınlar yüreksizler..."

15.11.2012

TUTUNAMAYANLAR, Oğuz Atay

TUTUNAMAYANLAR
Oğuz Atay

Aman bu kitap şöyledir, aman bu kitap böyledir; kalındır, ağırdır, karmaşıktır denile denile, çekincelerle okumaya başladım, bu kitabı. Tuhaflık bende miydi, yoksa Oğuz Atay'da mıydı, yoksa her ikimiz de baştan sona tuhaftık da Tutunamayanlar'da mı anladık.

Adam kusmuş tüm ruhunu; 
Yedi yüz yirmi dört sayfaya yaymış, 
Aman çok mis kokulu...

Kitap okuma önerisi:
Bir ileri, iki geri; yoktur başka çaresi...

İki elimin serçe parmaklarının sayısından az arkadaşım vardır ki, ruhumu kusabilme hürriyetini onunla yaşayabileyim -ki Oğuz Atay üstad yaşasaydı, kus kus partilerinin vazgeçilmezi olabilirdik. Düşünen adam saçmalıyorsa eğer, bilmelisiniz ki, beyn zehrini atıyor, tıpkı motorun egzostan çıkarttığı gazlar gibi.

Tutunamamaya empoze

Tutunamayanlar, "hayata tutunabilmek" adına söylemleri olanların da aslında bu hayatta tutunamamışlardan olduğunu öğrendiklerinde; "tutunamamayı" kendilerince meşru kılarak, bir normal yaşam biçimi olarak kabul edeceklerdir. Tutunmanın ahlaksızlık, -ki tutunanlar gibi ahlaksız olmamak adına- tutunamamayı da büyük erdem olarak gören, Tutunamayanlar; beceriksizliklerini derin, aksi ve inatçı düşünceleriyle empoze ederler, "onlar" henüz tutunuyorken ve tutunamamaya düşerken...

- Murat Dicle