20 Eylül 2012 Perşembe

PRENS, Niccolo Machiavelli

PRENS, Niccolo Machiavelli
PRENS
Niccolo Machiavelli
Çoğu zaman bir yerlerde okumuş ya da duymuşsunuzdur, şu kelimeleri: Makyevel, Makyevelcilik...

Kitabın ne anlattığından önce, kitap niye yazılmış demek lazım. Machiavelli (Makyavel), züğürt kalmış, mevkisiz kalmış ve bu kitabı dönemin devlet yöneticisi olan Medici'ye itaf ederek, iş kapmayı umduğunu anlıyoruz. Ancak bu kitabın anlattıklarını küçültmemektedir ki, günümüzde bile hala geçerliliğini koruduğunu görüyoruz...

Machiavelli, Cumhuriyet yanlısı bir adam olmasına karşın, Cumhuriyet gibi çoğul katılımla yönetimin, monarşinin hüküm sürdüğü bir devlete kabul ettirilmesinin zor bir iş olduğunun farkındadır. Prens ile bu geçişin sağlanma hayalini taşıdığını anlayabiliyoruz. Prens, adından da anlaşılacağın gibi, hükümdar/padişah/kral gibi kişilere nasihatlar ve tavsiyelerle doludur. Machiavelli denince akla ilk gelen, "Amaca giden her yol mübahtır" cümlesi (ya da benzerleri) olmaktadır. Bu cümle ile bakıldığında, Machiavelli'in oldukça acımasız bir adam olduğu orataya çıkmaktadır. Ancak, Machiavelli, Prens'inde bir araştırmasını yayımlamıştır. Kafadan uydurma örnekler yerine, tarihte yaşanmış örneklerle bir rapor hazırlamıştır.

Prens'in: "Şunlar vaktiyle böyle yapmış ama hiç de bekledikleri gibi olmamıştır. Demek ki neymiş, öyle yapmak yerine şöyle yapılsaydı, sonuç çok daha farklı olabilirdi", tadında bir inceleme olduğunu söylemek doğru olabilir.

Bana göre, kitabı okuyanın kişiliği (karakteri), kitaptan çıkarttığı sonucu değiştirecektir. Çok kötü kalpli bir kişi, kitabı oldukça farklı yorumlayabilir. Sağduyulu bir kişi ise, Machiavelli'inne anlatmak istediğini çok daha iyi anlayabilir. Evet, anlatılanlar bir hükümdarın nasıl olması gerektiğidir ama yine de adil olmamanın da hükümdara büyük zararlar vereceğinin de altını sık sık çizmektedir.

Yüzelli sayfalık bir kitaptır, hiç okumadıysanız mutlaka okuyunuz derim. Okuduğunuzda, günümüze hala aynı kurallarla kimlerin bunu kullandığını anlayabileceksiniz. Yukarıda da dediğim gibi, kişinin karakteri çok etkili olacaktır, Prens'ten çıkartılan sonuçta.


Hiç yorum yok: